اختلاف فقهاء اهل السنة و الشیعة فی شرائط المسجود علیه

Authors

فریده اعرابی

سید مسعود سیادتی

abstract

عندما تتوحد الأصول الاعتقادیة بین المسلمین جمیعهم یتاح للعلماء المجتهدین منهم، الاجتهاد فی استنباط الأحکام الشرعیة استنادا إلی هذه الأصول، ممّا أدی إلی ظهور المذاهب الفقهیة وتعدد وجهات النظر. وإن کان هذا الاجتهاد یفضی إلی اختلاف فی وجهات النظر، فی أمور لیست من الأصول الاعتقادیة، فإنّه ینبغی ألا یؤثّر هذا الاختلاف علی وحدة الأمة الإسلامیة، فهذه الوحدة یجب أن تبقی مصانة من تأثیر أی عامل قد یؤدی إلی الخصومة والتفرق. فالشریعة الإسلامیة إذ تبیح التعدّد، فإنما تریده أن یکون اجتهادا یحقق مصلحة المسلمین العلیا فی إطار الوحدة، الأمر الذی یمکّنهم ـ إن تحقق ـ من مواجهة مختلف التحدیات فی کل زمان ومکان. وبعد، فهذه وجیزة فی المسألة الفقهیة البارزة التی کانت مثارا للجدال والنقاش بین فقهاء السنة والشیعة، لأزمان مدیدة حتی یومنا هذا. وکانت تمثل موضع خلاف لا یُرجی له نهایة، وهی مسألة السجود علی الارض. مع أننا إذا نظرنا إلی هذه المسألة بتجرد وموضوعیة لوجدناها تستند إلی دلائل لا غبارعلیها، مستنبطة من مصادر التشریع المعتمدة، لا سیما من کتب أهل السنة أنفسهم، لکنّ الفجوة القائمة وانغلاق باب الحوار والعزلة الفکریة التی سادت بین الطرفین ردحا طویلا من الزمن أدت إلی طمس معالم هذه الدلائل وجعلتها خافیة عن الأذهان. و نحن سنتناول هذه الآراء، و نحاول دراستها، وفقـا لمنهج البحث العلمی الموضوعی، مستهدین بآیات القــرآن الکریم و بما ثبت من السنة النبویة الشریفة و سیرة اهل البیت (ع). ورائدنا فی هذا السبیل قوله سبحانه: «وَاعْتَصمُوا بحَبْلِ اللّه جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْکُنْتُمْ أَعداءً فَألّفَ بین قُلُوبکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بنِعْمَتهِ إِخْواناً ...» (آل عمران: 103).

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش‌شناسی تفسیر تأویلات اهل السنة

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه‌گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنة است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می‌کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

full text

اختلاف سطوح روایات تفسیری واشارات اهل بیت علیه السلام به گوناگونی وباطن پذیری روایات خویش

  چکیده: احادیثی که در زمینه تفسیر قرآن کریم از معصومین علیهم السلام رسیده­اند همه در یک سطح و جهت معنایی نیستند و از وجوه و سویه­های معنایی مختلفی برخوردارند، به طوری که بعضی از روایات تفسیری (حتی در ذیل یک آیه) دارای تعابییر مختلف و حتی مضامینی به ظاهر متعارض با روایات دیگر در همین زمینه است و هر یک توضیحی از آیه ارائه نموده که گاهی با توضیح روایت دیگر در مورد آیه قابل جمع و یا سازگار نیست...

full text

روش شناسی تفسیر تأویلات اهل السنة

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنة است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

full text

دور الشیعة فی الحضارة الإسلامیة فی النصف الأوّل من القرن الثالث

تسعی هذه المقالة إلی إثبات دور الشیعة فی بناء الحضارة الإسلامیة فی عصرها الذهبی من خلال تجمیع الشواهد والآثار علی ذلک. والسؤال الأساسی فیها هو: هل یمکن البحث عن تأثیر جدی للشیعة فی تأسیس الحضارة الاسلامیة، أو تنمیة بعض فروعها علی الأقل. والأسلوب المتبع فیها هو الأسلوب «المکتبی» أو  «الوثائقی». و قد نظمت بحوثها وفق ثلاثةٍ من عناصر الحضارة الأربعة التی ذکرها ویل دیورانت، وهی: التوقع و الاحتیاط فی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
آفاق الحضارة الاسلامیة

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

ISSN 1562-6822

volume 14

issue 2 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023